MOR SALKIMLI EV

Bu ev, Ihlamur’a giden uzun caddeye inen, birbirine paralel dik yokuşlardan birinin hemen hemen tepesindedir. Bu evden sonra gelen kocaman kırmızı kâgir konak, bu yokuşun son evidir. Tepenin solu koyu yeşil çamlar, nazlı söğütler arasında Abdülhamid’in Beyaz Saray’larını görürken sağ tarafı Marmara Denizi’nin mavi sularına bakar.

1. Parçada kullanılan anlatım türü nedir?

A) Betimleyici anlatım                                 B) Öyküleyici anlatım

C) Tartışması anlatım                                    D) Kanıtlayıcı anlatım

E) Açıklayıcı anlatım

 

Namazını muntazam kılar ve oruç tutar, fakat dinî gösteriş hiç yapmaz. Bazı namazlarda küçük kız, … başında arakıye giydiğini görmüştür. Kıyafeti de hususîdir. Saçları kesiktir. Daima kırmızı –fakat acaba hangi devre kadar tabiî, hangi devri kına– malûm ya eski ihtiyar kadınlar için kına, dinî bir zorunluluktur. Ak saç onlara göre sadece süslü yaşlı kadınlara yaraşır. Entarisinin altında, kolları uzun, yenleri dışarıya çevrilmiş ince beyaz bir gömlek vardır, beline de bir şal bağlar. Her sokak dönüşü mutlaka su dökünür, sonra da çamaşır değişir. Yüzü, o günün çok güzel kabul ettiği yüzlerdendir.

2. Parçada bahsi geçen kişi kimdir?

 A) Mahmure                                B) Saraylı Hanım      C) Haminne

D) Nigar                                           E) Hatice

 

3. Küçük kızın (Halide) annesinin adı nedir?

A) Haminne                                   B) Mahmure              C) Nakiye Hanım

D) Bedrifem                                  E) Hatice

 

4. Rasim dadının konaktan kovulmasının nedeni nedir?

A) Küçük kızın ağzına biber koyduğu için

B) Küçük kızın babasıyla kavga etmiştir.

C) Konakta uygunsuz davranışlarda bulunmuştur.

D) Konakta hırsızlık yapmaktadır.

E) Çok dedikoducu birisidir.

 

5. Küçük kızın üvey ablasının adı nedir?

A) Nilüfer                    B) Bedrifem               C) Nakiye Hanım

D) Mahmure             E) Nigar

 

Haminne bu haberi alır almaz ağlamaya başlamıştı. Küçük kızı dikkatle giydirdiler. Mahmure abla da hazırlandı. Evden ayrılırken küçük kız, âdeta harbe gidiyormuş gibi herkes onu öptü ve uğurladı.

6. Küçük kızı  evden ayrılmasına, herkesin üzülmesine sebep olan olay nedir?

A) Büyükbabasının vefat etmesi

B) Üvey babanın çocukları istememesi

C) Babasının tayininin başka bir yere çıkması

D) Babasının başka bir kadınla evlenmesi

E) Babasının aşırı borçları yüzünden evlerinin satılması

 

O günlerde her loğusanın kırk gün müddetle perilerin eline düşmek tehlikesine maruz kaldığına inanılırdı.

7. Loğusa kadınları korumak için aşağıdakilerden hangisi yapılmaz? 

A) Kırk gün loğusalar yalnız bırakılmazlar bir komşu gelir.

B) Kapının arkasına bir süpürge kordu.

C) Loğusa kadına her akşam süt içirilir.

D) Loğusanın başına mutlak bir kırmızı kurdele, başının ucunda bir Kur’an bulundurulur.

E) Perileri kaçırmak için her akşam çörek otu, üzerlik tütsüsü verilirdi

 

Bir gün, sofrada yemek yerken sırf bir marifet gösterip de babamı memnun etmek için, manasını anlamadan ezberlemiş olduğum, bugün tekrar edemeyeceğim en iğrenç olanlarını bir nefeste sıraladım. Babamın yüzü kıpkırmızı oldu, gözleri döndü, o halim selim adam, istemden elindeki yemek bıçağını kaldırdı salladı.

8. Sinirlenen babası,  Halide’nin gönlünü almak için  aşağıdakilerden hangisini yapmamıştır?

A) Babam gözyaşlarımın dinmesini bekledi

B) Beni okşamaya gönlümü almaya çalıştı

C) Gönlümü almaya başarılı olamayınca önüme çil paralar yaydı

D) Benimle çocuk gibi oynamaya çalıştı.

E) Beni saraya götürme sözü verdi.

 

Bir gün, sofrada yemek yerken sırf bir marifet gösterip de babamı memnun etmek için, manasını anlamadan ezberlemiş olduğum, bugün tekrar edemeyeceğim en iğrenç olanlarını bir nefeste sıraladım. Babamın yüzü kıpkırmızı oldu, gözleri döndü, o halim selim adam, istemden elindeki yemek bıçağını kaldırdı salladı.

9. Babasının sinirlenmesinin ona hangi anıyı anımsatmıştır?

A) Annesinin ölümü üzerine yaşadığı acıyı

B) Köpeğinin bir koyunu öldürmesi üzerine onu cezalandırması

C) Çocuklara köpeğinin saldırması

D) Evin hizmetkarlarından birinin onu karanlık odaya kapatması

E) Kız kardeşine iftira etmesi üzerine vicdan azabı çekmesi

 

10. Flora hakkında aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur?

A) Halide’nin babasının köpeğinin adı

B) Mahmure’nin kedisi

C) Bahçede yetiştirilen nadide bir çiçek

D) Lalasıyla gidilen eğlence yerinin adı

E) Özel öğretmenin geldiği şehir

 

Arkası Karacaahmet Mezarlığı ile karşı karşıya, yüzü ve yanı İstanbul’un gökte yükselen binlerce minaresine bakar. Yarısında sahipleri oturur, fakat bizim taraf da Beşiktaş’daki evimiz kadar büyük. Yanında ve arkasında, bilhassa gül ağaçları bol, bakımsız, fakat geniş bir bahçesi vardır. Mahallesi zamanla kararmış, yıkılmaya yüz tutmuş kocaman ahşap konaklar ve evlerle dolu idi.

11. Parçada kullanılan anlatım türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Öyküleyici anlatım                                    B) Açıklayıcı anlatım

C) Betimleyici anlatım                                  D) Kanıtlayıcı anlatım

E) Tartışması anlatım

 

İbrahim Paşa Konağı’nda, Mahmure abla on bir yaşına bastı. Sokakta çarşafa sokmaya çalışıyorlardı. Fakat o herhangi bir çocuk gibi sokağa fırlar, oynardı. Ona, ilk görücü orada, on ikisine basmadan geldi.

12. Mahmure'ye görücü geldiğinde aşağıdakilerden hangisi uygulanan adetlerden biri değildir?

A) Görücüye çıkacak yaştaki kızlara ayrıca uzun eteklik usulü entariler hazırlanırdı.

B) Görücülerden biri kahve fincanını tepsiye kor koymaz, görücüye çıkan kız ayağa kalkar, temenna eder ve odadan çıkar giderdi.

C) Kahve içmek müddetinin kısalığı veya uzunluğu daima kızın beğenilmediğini veya beğenildiğini işaret ederdi.

D) Görücüye gelen hanımlar bir taraftan kahvelerini içer, bir taraftan Abla’yı teftiş eder.

E) Nişan tepsisi ikram edilir, kız tarafının tepsiyi kabul etmesi ve etmemesine göre niyet belli edilir.

 

13. Yazarın, Arap dünyasını tanımasına  etki eden kişi kimdir?

A) Babası                     B) Hayri Paşa             C) Kemal Paşa

D) Annesi                    E) Cemal Paşa

 

14. Halide’nin babası onu Amerikan kolejine yazdırmak ister ama kabul edilmez. kabul edilmemesinin nedeni nedir?

A) Okulun çevresinde oturmadıklarından

B) Müslüman öğrencileri kabul etmediklerinden

C) Fransızca eğitim vermesinden

D) Yaşının küçük olması

E) İstenen parayı ödeyemeyeceklerinden

 

Esasen, çocukların muayyen bir yaşa intikal devrinde, gerek yüzlerine gerek tavırlarına çöken salaklık ve çirkinlik bende de ziyadesi ile vardı. Ve bu beni üzüyordu. Bilhassa aşağıdaki hep mavi gözlü sarışın insanları düşündükçe odadan çıkmaktan çekiniyor-

dum. Saçlarımın fazla kalın olması da taranmamı ve örmemi güçleştiriyordu. Bundan dolayı içlerinden bazı parçaları keser dururdum. Evet, çocuklara küçük yaşta kendi kendilerine bakmayı öğretmek lâzım olduğu kanaatine o zaman varmış olacağım.

15. Parçada asıl anlatılmak istenen nedir?

A) Renkli gözlü ve sarışın insanlar hayatta daha şanslıdır.

B) Çocuklar bazen görünüşlerini beğenmeyebilir.

C) Çocuklara kendi bakımları erken yaşta öğretilmeli.

D) Çocuklar saçlarını istemeden kesebilir.

E) Saçların kalın olması çocuklarda travma oluşturabilir.

 

16. Halide kendisine yalan söylettiği için Mahmure’ye nasıl bir ceza vermiştir?

A) Bebeklerini kesmiştir.

B) Elbisesini kesmiştir.

C) Elbisesine böcek koymuştur.

D) Ağzına solucan koymuştur.

E) O da ona yalan söyleyerek kandırmıştır.

 

Tarladan dönen kadınlar, tozlu köy sokağında çömeldiler. Hepsi birer birer kocalarının isimlerini söylerken birdenbire hıçkırarak ağlıyorlardı. Henüz harbin ikinci yılında idik. Fakat bu kendi hallerine terk edilmiş kadınların takati tükenmiş, harbin ne zaman biteceğini soruyorlardı.

17. Parçada kullanılan anlatım türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Öyküleyici anlatım                                   B) Açıklayıcı anlatım

C) Betimleyici anlatım                                  D) Kanıtlayıcı anlatım

E) Tartışması anlatım

 

18. Yazarın Suriye’ye gitmesine sebep olan durum nedir?

A) Fahrettin Paşa’nın kendisiyle evlenmesi

B) Falih Rıfkı Beyle o bölgeye tayin olması

C) Cemal Paşa’nın okul açmak için kendisinden yardım istemesi

D) Kanal cephesinde askerlere yardım etmek için

E) Açılan yetimhanede gönüllü olması

 

Toros Dağları’nın eteğinde, tam o muazzam sırta tırmanmak üzere iken acı bir feryat işittik ve kamyonu durdurduk. Yolun ortasında yarı çıplak bir ihtiyar kadın oturmuş ağlıyordu.

19. Parçada bahsedilen kadın neden ağlamaktadır?

A) Askere giden oğlu şehit olmuş.

B) Aşireti onu yol ortasında bırakıp gitmiştir.

C) Aç kaldığı için dilenmeye çıkmıştır.

D) Yolda kaza geçirmiş ve sakatlanmıştır.

E) Köyünü, yolunu kaybetmiştir.

 

Yine bu günlerde babamdan ikinci ve son azarı işittim. Bu defaki kabahatim çocukluktan ve kelimelerin manasını iyi bilmememden ileri geliyordu. .... beni bu yaşta çok cezbetmişti.

20. Halide’nin azar işitmesine sebep olan şey nedir?

A) Babasına lakapla hitap etmesi

B) Büyüklerine ismiyle hitap etmesi

C) Küfürlü konuşması

D) Yabancı kelimeleri tercih etmesi

E) Kız kardeşlerine şaka yapması

1914 senesinde, parlamentomuzda, Arap mensupları da vardı. Fakat, Anayasadaki bütün haklara ve mesuliyetlere iştiraklerine rağmen bir türlü Arapları kendimize bağlayamamıştık. Bana öyle geliyordu ki, Türkiye, tahsil istikametini ve idaresini tesbit ederken, istikbalde kendisiyle işbirliği yapabilecek bir müstakil Arap diyarını ve milletini göz önünde tutması lâzımdı. Arapları ebediyen idaremiz altında tutabilmek gayesinden tamamen vazgeçmelidir. Türkler, Arap dünyasına, Anadolu’dan çok fazla emek ve para sarf ettiler. O topraklarda Türk kanı döktüler. Fakat Araplar, memleketlerini müdafaa eden Türkiye’yi istemiyordu.

21. Parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

A) Mecliste Araplarında temsil edildiği

B) Araplara çeşitli yetkiler ve haklar verilmiştir

C) Arap diyarında, Anadolu’dan daha fazla yatırım yapılmıştır

D) Arapları himaye altında tutma çabasından vazgeçilmelidir

E) Arapların milli mücadelede yanımızda yer alması

 

22. … hanımefendinin elleri kulaklarında, gözleri kapalı. Nakiye Hanım’a: “Sağ mı?” diye sorduğunu duydum. Nakiye Hanım hiddetli hiddetli: “Evet, sapasağlam,” deyince hanımefendi çok sinirlenmişti. Kendine verdiğim korkudan dolayı haklı olarak sitem etti. Bu hareketimin onun ölümüne sebep olabileceğini söyledi.

Nakiye Hanımı  bu kadar korkutan olay nedir?

A) Trenin derin vadilerden geçmesi

B) Beklenmedik  bir uçak seyahati

C) Fırtınada kalan gemi yolculuğu

D) Freni patlayan bir araba yolculuğu

E) Kontrolü kaybedilen bir deve yolculuğu

 

Biri ötekinin hududunu bir parmak aşsa kan çıkar, bakın şu pencereye. –Pırıl pırıl yanan camı gösterdi– orası belki asırlardan beri kir ve örümcekten simsiyahtı. Hiçbiri dokunmaya cesaret edemiyordu. Hepsi orayı temizlemek hakkının kendine ait olduğuna inanmıştı. Aralarında biri maazallah bu camı temizlemeye kalksa muhakkak kan çıkardı.

23. Parçada bahsedilen temizlenmesi için bir türlü anlaşılamayan yer neresidir?

A) Meryem Ana kilisesi           B) Ağlama Duvarı

C) Mescid-i Aksa                          D) Kubbetüs Sahra

E) Kutsal Kabir Kilisesi

 

Hamdullah Suphi’nin bir çocuk gibi hıçkıra hıçkıra ağladığını gördüm. O günden beri her ne zaman kısa veyahut uzunca bir zaman için Hamdullah ile aramızda bir fikir ayrılığı olsa, onun ... nasıl bir çocuk şefkatiyle ve merhametiyle ağladığını hatırlarım. Ve aramızdaki boşluk ve çukur derhal dolar.

24. Hamdullah Suphi’nin ağlamasına sebep olan durum nedir?

A) Yolda bıraktıkları terk edilmiş bir ihtiyar kadın için

B) Savaşta ölenlerine ağlayan kadınları gördüğü için

C) İstasyonda sevdiklerini bekleyen kadınların görüntüsü

D) Aç, sefil haldeki çocukların durumu

E) Hastanede uzuvlarını kaybetmiş askerlerin durumu

 

Lalama ve bekçilere Bizans prenseslerinin buranın neresinde oturduklarını sordum.

25. Halide’nin Lalasına prensesleri sorduğu yer neresidir?

A) Galata kulesi        B) Kız kulesi              C) Haliç

D) Aya Sofya              E) Büyükada

Yorumlar